Vai trò của chất hoạt động bề mặt trong ngành tẩy rửa

Cập nhật: 08 tháng 11, 2024

Cho dù rửa bát, rửa mặt hay giặt nhiều quần áo, chất hoạt động bề mặt giúp chất tẩy rửa hoạt động tốt hơn trong sản phẩm.

Chất hoạt động bề mặt là các hợp chất được sử dụng trong một loạt các sản phẩm tẩy rửa với khả năng làm giảm sức căng bề mặt của nước, về bản chất là làm cho các phân tử trơn trượt hơn, do đó chúng ít có khả năng tự dính lại và có nhiều khả năng tương tác với dầu mỡ hơn.

Vai trò của chất hoạt động bề mặt trong ngành tẩy rửa
Chất hoạt đồng bề mặt đóng vai trò quan trọng trong ngành tẩy rửa.

Ngoài xà phòng và chất tẩy rửa, chất hoạt động bề mặt được sử dụng trong chất bôi trơn, mực in, chất lỏng chống sương mù, thuốc diệt cỏ, chất kết dính, chất nhũ hóa và chất làm mềm vải. Cơ thể con người thậm chí còn tạo ra chất hoạt động bề mặt, được gọi là chất hoạt động bề mặt phổi. Phổi sản xuất chất hoạt động bề mặt ở cấp độ tế bào để hỗ trợ quá trình thở bằng cách giúp giữ cho đường thở mở.

Vai trò của chất hoạt động bề mặt trong ngành tẩy rửa

Chất hoạt động bề mặt được cấu tạo từ hai phần: phần kỵ nước (hydrophobic) và phần ưa nước (hydrophilic). Chính nhờ cấu trúc đặc biệt này mà chúng có khả năng tác động lên bề mặt, làm giảm sức căng bề mặt của nước, giúp dễ dàng thấm sâu vào các vết bẩn và dầu mỡ, từ đó tăng cường hiệu quả làm sạch.

Vai trò chính của chất hoạt động bề mặt trong ngành tẩy rửa bao gồm:

  1. Giảm sức căng bề mặt: Chất hoạt động bề mặt làm giảm sức căng bề mặt của nước, giúp nước dễ dàng tiếp xúc với các vết bẩn, đồng thời tạo ra bọt giúp chất tẩy lan rộng và phủ đều bề mặt cần làm sạch.
  2. Phân tán và nhũ hóa: Chúng có khả năng nhũ hóa, tức là hòa trộn dầu mỡ (thường không tan trong nước) với nước để tạo thành nhũ tương, từ đó dễ dàng rửa sạch các vết dầu mỡ.
  3. Tạo bọt: Chất hoạt động bề mặt giúp tạo ra bọt, một yếu tố quan trọng trong cảm giác sạch của người dùng và giúp sản phẩm dễ dàng bao phủ bề mặt cần làm sạch.
  4. Giảm tái bám dính: Một số chất hoạt động bề mặt có khả năng ngăn ngừa chất bẩn bám lại sau khi đã được loại bỏ, giúp bề mặt được làm sạch lâu hơn.
  5. Khả năng làm mềm: Chúng giúp làm mềm nước cứng (nước chứa nhiều khoáng chất như canxi và magie), ngăn chặn tình trạng lắng cặn và tăng cường hiệu quả làm sạch của sản phẩm tẩy rửa.

Chất hoạt động bề mặt có thể được chia thành nhiều loại như anion, cation, không ion, và lưỡng tính, mỗi loại có ứng dụng và đặc tính khác nhau phù hợp với các yêu cầu làm sạch khác nhau trong ngành tẩy rửa.

Ứng dụng chất hoạt động bề mặt trong tẩy rửa

Các chất hoạt động bề mặt được thêm vào chất tẩy rửa, cho phép chất tẩy rửa hòa vào nước, giúp chất tẩy rửa loại bỏ chất bẩn bám trên bề mặt được làm sạch. Nếu không có chất hoạt động bề mặt, xà phòng sẽ không hòa vào nước mà chỉ cuốn trôi nước, khiến quá trình làm sạch trở nên khó khăn hơn nhiều.

Chất hoạt động bề mặt cũng được sử dụng như một thành phần trong chất bôi trơn, chẳng hạn như kem cạo râu, nơi chúng cho phép dao cạo dễ dàng loại bỏ râu và giúp hạn chế kích ứng.

Các chất hoạt động bề mặt được thêm vào dầu nhớt động cơ ô tô giúp giữ cho các hạt không dính vào các bộ phận của động cơ, cho phép các bộ phận di chuyển dễ dàng và giữ cho xe vận hành đúng trình tự.

Vai trò của chất hoạt động bề mặt trong ngành tẩy rửa
Ứng dụng của chất hoạt động bề mặt.

Thông tin an toàn

Hầu hết các chất hoạt động bề mặt anion và không ion đều không độc, có LD50 tương đương với muối ăn. Độc tính của các hợp chất amoni bậc bốn, có khả năng kháng khuẩn và kháng nấm, rất khác nhau.

Các chất hoạt động bề mặt thường được lắng đọng theo nhiều cách trên đất liền và vào hệ thống nước, cho dù là một phần của quy trình dự kiến hay dưới dạng chất thải công nghiệp và sinh hoạt.

Các chất hoạt động bề mặt anion có thể được tìm thấy trong đất do kết quả của quá trình ứng dụng bùn thải, tưới nước thải và xử lý nước thải. Nồng độ tương đối cao của các chất hoạt động bề mặt cùng với các chất đa lượng có thể gây ra rủi ro về môi trường. Ở nồng độ thấp, việc sử dụng chất hoạt động bề mặt không có khả năng ảnh hưởng đáng kể đến tính linh động của kim loại.

Các chất hoạt động bề mặt phổ biến thị trường

  1. Fatty Alcohol Ethoxylate 8 (FA+8EO)
  2. Ethonas NP-9 (Nonylphenol Ethoxylate)